DEKRET METROPOLITY GDAŃSKIEGO
O CELEBRACJI WIELKIEGO TYGODNIA
I TRIDUUM PASCHALNEGO
W STANIE EPIDEMII
Abp Sławoj Leszek Głódź wydał postanowienia, w jaki sposób będzie wyglądała celebracja Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego w archidiecezji gdańskiej w stanie epidemii koronawirusa. Poniżej publikujemy pełną treść dekretu metropolity gdańskiego:
Kościół Powszechny znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji. Pierwszy raz od wielu wieków Ojciec Święty będzie sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia praktycznie bez udziału wiernych, z wyjątkiem asysty liturgicznej. Z głęboką wiarą w Bożą obecność oraz w poczuciu wielkiej odpowiedzialności za zdrowie i życie wiernych Archidiecezji Gdańskiej, ustalam zasady sprawowania posługi liturgicznej i duszpasterskiej w Wielkim Tygodniu oraz podczas Triduum Paschalnego w Roku Pańskim 2020.
Czynię to w oparciu o dekrety Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 19 i 25 marca 2020 r.; notę Penitencjarii Apostolskiej o Sakramencie Pojednania w obecnej sytuacji pandemii z dnia 19 marca 2020 r. oraz Wskazania Prezydium Konferencji Episkopatu Polski dla biskupów odnośnie sprawowania czynności liturgicznych w najbliższych tygodniach z dnia 21 marca 2020 r.
W związku ze stanem epidemii przypominam o konieczności ograniczenia liczby wiernych uczestniczących w zgromadzeniach religijnych według aktualnych wskazań organów państwowych i służb sanitarnych. Zgodnie z zarządzeniem władz państwowych nadal obowiązuje prawo, na podstawie którego w liturgii nie może uczestniczyć więcej niż pięć osób, wyłączając z tej liczby osoby sprawujące posługę. Przypominam, że Msze Święte mają być sprawowane w pierwszej kolejności z udziałem osób zamawiających intencję lub osób wcześniej zgłaszających się do duszpasterzy.
Postanawiam, że w Archidiecezji Gdańskiej wszystkie celebracje Triduum Paschalnego będą sprawowane bez udziału wiernych, z wyjątkiem koniecznej asysty liturgicznej w liczbie nie przekraczającej pięć osób, która stanowić będzie reprezentację Ludu Bożego. Proszę poinformować wiernych, którzy zamówili intencje na Mszę Wieczerzy Pańskiej lub Mszę Wigilii Paschalnej, że zamówiona przez nich Msza Święta zostanie odprawiona.
Uczestnictwo w samych liturgiach Triduum Paschalnego (Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wigilia Paschalna) nie jest nakazane, a zatem nieobecność na tych celebracjach nie wiąże się z zaciągnięciem grzechu. Obowiązkowy jest natomiast udział w Mszy Świętej w Niedzielę Palmową i Niedzielę Zmartwychwstania. Dlatego przypominam o udzielonej przeze mnie dyspensie od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy Świętej, która obowiązuje do odwołania. Dotyczy ona wszystkich wiernych Archidiecezji Gdańskiej i osób czasowo przebywających na jej terenie. Solidaryzując się z apelem władz państwowych, proszę wszystkich wiernych Archidiecezji Gdańskiej o pozostanie w domach i zachęcam do jedności w modlitwie oraz do duchowej łączność ze wspólnotą Kościoła przez udział w celebracjach Wielkiego Tygodnia transmitowanych w środkach społecznego przekazu. Szczególnie zachęcam do duchowego udziału w liturgii transmitowanej z własnej parafii. Proszę poinformować wiernych o godzinie rozpoczęcia uroczystości, aby mogli przyłączyć się do modlitwy pozostając w swoich domach. Dostrzegając w tym czasie ogromny wkład wielu parafii w budowaniu kościelnej wspólnoty poprzez przekaz internetowy odprawianych celebracji, bardzo proszę o transmisję wielkotygodniowych ceremonii w mediach społecznościowych czy telewizjach miejskich i osiedlowych.
W Wielkim Tygodniu, kościoły mają być otwarte, umożliwiając wiernym indywidualną modlitwę, adorację Najświętszego Sakramentu i przystąpienie do sakramentu pokuty. Ponieważ w Triduum Paschalne wierni będą mogli modlić się w świątyni jedynie poza liturgią, zezwalam, aby w wyznaczonych godzinach kapłani udzielali Komunii Świętej tym, którzy o to poproszą. Świadom trudności związanych z wprowadzonymi ograniczeniami mającymi na celu troskę o ludzkie zdrowie i życie gorąco proszę, aby umożliwiając wiernym dostęp do świątyń w powyższych sytuacjach, postępować zawsze według aktualnych wskazań organów państwowych i służb sanitarnych.
NIEDZIELA PALMOWA CZYLI MĘKI PAŃSKIEJ
Upamiętnienie wjazdu Pana Jezusa do Jerozolimy ma być obchodzone tylko wewnątrz kościoła, bez procesji. W Mszy Świętej tej niedzieli przewidziane są trzy formy rozpoczęcia liturgii. W Archikatedrze Oliwskiej należy zastosować drugą formę przewidzianą przez Mszał Rzymski, zaś w kościołach parafialnych oraz w innych miejscach trzecią (wejście zwykłe), w której opuszcza się cały obrzęd błogosławieństwa palm. Zalecam, aby pobłogosławić tylko jedną symboliczną palmę celebransa. W tę modlitwę włączymy się duchowo wszyscy.
WIELKI CZWARTEK
Msza Święta Krzyżma zostaje przeniesiona na inny termin, po ustaniu epidemii.
W czasie Mszy Świętej Wieczerzy Pańskiej należy pominąć obrzęd umycia nóg (mandatum). Na zakończenie liturgii pomija się również procesję do ołtarza wystawienia, czyli tzw. „Ciemnicy” - Najświętszy Sakrament należy przechować w tabernakulum.
WIELKI PIĄTEK
Wyjątkowo w tym roku nie będzie adoracji Najświętszego Sakramentu w „Ciemnicy”.
Podczas Liturgii na cześć Męki Pańskiej obowiązuje dodatkowe wezwanie modlitwy wiernych w intencji tych, którzy znajdują się w sytuacji zagrożenia, chorych i zmarłych. Cześć Krzyżowi należy oddawać tylko przez przyklęknięcie lub głęboki skłon, bez kontaktu bezpośredniego, z zachowaniem bezpiecznej odległości między uczestnikami liturgii. W czasie adoracji Krzyża należy na klęcząco odśpiewać suplikacje w intencji ustania epidemii. Grób Pański ma być w tym roku prosty, symboliczny, skromny i może być bez kwiatów. Przypominam, że w Wielki Piątek obowiązuje post ścisły. Wiernych proszę o odprawienie Drogi Krzyżowej i uklęknięcie przed Krzyżem w domach rodzinnych.
WIELKA SOBOTA
W Wielką Sobotę nie będzie tradycyjnego święcenia pokarmów. Zamiast tego polecam obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym. Liturgii domowej może przewodniczyć ojciec, matka bądź ktoś z domowników. Tekst obrzędu proszę pobrać ze strony swojej parafii. Należy żywić nadzieję, że taka jednorazowa sytuacja wzbudzi w nas refleksję na temat wartości modlitwy wspólnotowej i większego szacunku do kultywowanych tradycji.
ZMARTWYCHWSTANIE PAŃSKIE
W czasie sprawowania Mszy Świętej Wigilii Paschalnej, przy obrzędzie światła, należy pominąć rozpalanie ogniska, a tylko zapalić świecę i, pomijając procesję, przejść do Orędzia Wielkanocnego. W liturgii chrzcielnej ma być zachowane jedynie odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych. Nie udziela się sakramentu chrztu.
W tym roku nie będzie procesji rezurekcyjnych. Podobnie jak uczynił to Ojciec Święty Franciszek, 27 marca 2020 r., błogosławiąc miastu i światu przy pustym placu św. Piotra, polecam, aby celebrans na zakończenie liturgii Wigilii Paschalnej lub przed rozpoczęciem Mszy Rezurekcyjnej udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem całej parafii przed głównymi drzwiami kościoła.
W związku ze stanem epidemii do odwołania zezwalam na kwadrynację w niedzielę i święta nakazane we wszystkich parafiach Archidiecezji Gdańskiej, ilekroć sytuacja będzie tego wymagać.
Wyrażam zgodę, aby na terenie Archidiecezji Gdańskiej można było celebrować Triduum Paschalne także poza Archikatedrą Oliwską i kościołami parafialnymi. Dotyczy to Gdańskiego Seminarium Duchownego, wspólnot zakonnych i kościołów rektorskich z zachowaniem obowiązujących przepisów. W liturgii mogą wziąć udział tylko mieszkańcy domu, bez osób z zewnątrz.
Polecam, aby osoby życia konsekrowanego, przebywające w domach zakonnych na terenie Archidiecezji Gdańskiej, przestrzegały zalecenia pozostawania w domu, zachowując wszelkie przepisy państwowe i sanitarne. W kwestii sprawowania sakramentów świętych proszę duszpasterzy o szczególną dyspozycyjność dla osób życia konsekrowanego. Przypominam także wszystkim kapłanom naszej archidiecezji o obowiązku rezydencji.
SAKRAMENT POKUTY I POJEDNANIA
Ponieważ w tym roku odbycie spowiedzi przed Świętami Wielkanocnymi, w niektórych wypadkach może być utrudnione, istnieje w takiej sytuacji możliwość skorzystania z uzyskania odpuszczenia grzechów przez akt żalu doskonałego. Informuje nas o tym dokument Penitencjarii Apostolskiej z dnia 20 marca br.: „Tam, gdzie poszczególni wierzący znajdują się w bolesnej niemożności uzyskania rozgrzeszenia sakramentalnego, należy pamiętać, że żal doskonały, płynący z miłości do Boga nad wszystko umiłowanego, wyrażony w szczerej prośbie o przebaczenie (takiej, jaką penitent jest obecnie w stanie wyrazić), i któremu towarzyszy votum confessionis, czyli stanowcze postanowienie, aby jak najszybciej przystąpić do spowiedzi sakramentalnej, uzyskują przebaczenie grzechów, nawet śmiertelnych (por. KKK, nr 1452)”.
Osoby, które mimo wszystko pragną skorzystać z sakramentu pokuty, proszę o kontakt ze swoimi duszpasterzami. Spowiedź jest nadal możliwa indywidualnie, ale z zachowaniem środków ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa – penitenta i spowiednika.
Biorąc pod uwagę zdrowie penitentów i szafarzy sakramentu pokuty oraz możliwości parafii, jeżeli to możliwe proszę o odłożenie spowiedzi na czas po ustaniu epidemii. Przypominam przy tym, że na wypełnienie przykazania kościelnego dotyczącego przyjęcia Komunii Świętej w okresie wielkanocnym jest czas do Uroczystości Trójcy Przenajświętszej, która w tym roku przypada 7 czerwca.
Przypominam również wszystkim wiernym, że informacje i zachęty do spowiedzi przez telefon, internet czy maila są fałszywe. Stolica Apostolska nigdy nie wyraziła zgody na takie praktyki.
W tym bardzo trudnym czasie bardzo dziękuję wszystkim wiernym świeckim, duchownym i osobom życia konsekrowanego za trwanie na modlitwie i przyjmowanie oraz wypełnianie koniecznych zasad i ograniczeń podyktowanych troską o ludzkie zdrowie i życie. W bliskości Świąt Wielkanocnych, które są szczególną celebracją życia, gdyż Chrystus zmartwychwstał i żyje, dziękuję za wszelkie przejawy miłości bliźniego oraz okazywaną sobie nawzajem pomoc. Moją serdeczną modlitwą obejmuję wszystkich diecezjan, a zwłaszcza osoby starsze, chore i samotne, oraz pracowników służby zdrowia i wszystkich służb podejmujących ofiarną walkę z pandemią.
Wszystkim z serca błogosławię.
+ Sławoj Leszek Głódź
Arcybiskup
Metropolita Gdański
